Γράφει η ψυχολόγος του Κέντρου Ημέρας Παιδιών και Εφήβων του φορέα
Κάθε χρόνο, η 2 Απριλίου αναγνωρίζεται ως Παγκόσμια Ημέρα Ευαισθητοποίησης για τον Αυτισμό, αφιερωμένη στην προώθηση της ευαισθητοποίησης, της κατανόησης και της αποδοχής της διαταραχής του φάσματος του αυτισμού, μιας νευροαναπτυξιακής πάθησης που επηρεάζει ένα στα 54 παιδιά παγκοσμίως.
Στόχος της ημέρας είναι να αυξήσει τη γνώση του κοινού σχετικά με τον αυτισμό, τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες του και να γιορτάσει τα άτομα με αυτισμό και τις οικογένειές τους.
Τι είναι ο αυτισμός;
Ο όρος Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ) ή αυτισμός προέρχεται από την ελληνική λέξη «εαυτός» που σημαίνει «εγώ ο ίδιος» και προσδιορίζει την αναδίπλωση του ατόμου στον ίδιο του τον εαυτό. Ο αυτισμός είναι μια διαταραχή της ανάπτυξης του νευρικού συστήματος που χαρακτηρίζεται από διαταραχή της κοινωνικής αλληλεπίδρασης και επικοινωνίας, καθώς και από την περιορισμένη και επαναλαμβανόμενη συμπεριφορά. Ο αυτισμός επηρεάζει την επεξεργασία πληροφοριών στον εγκέφαλο αλλάζοντας τον τρόπο με τον οποία τα νευρικά κύτταρα και οι συνάψεις τους συνδέονται και οργανώνονται.
Η διαταραχή του φάσματος του αυτισμού είναι μια σύνθετη κατάσταση που επηρεάζει τα άτομα με διαφορετικούς τρόπους, επηρεάζοντας τις ικανότητες κοινωνικής επικοινωνίας και αλληλεπίδρασης, την αισθητηριακή επεξεργασία και τη συμπεριφορά τους. Η σοβαρότητα των συμπτωμάτων ποικίλλει από άτομο σε άτομο, από ήπια έως σοβαρά, και μπορεί να συνυπάρχει με νοητική αναπηρία, άγχος και κατάθλιψη.
Ο αυτισμός συχνά διαγιγνώσκεται στην πρώιμη παιδική ηλικία και η έγκαιρη παρέμβαση, η συμπεριφορική θεραπεία και η εκπαιδευτική υποστήριξη συμβουλευτική της οικογένειας και σε ορισμένες περιπτώσεις, η φαρμακοθεραπεία. μπορούν να βοηθήσουν τα άτομα με αυτισμό να αξιοποιήσουν το υποκείμενο δυναμικό τους και να ευδοκιμήσουν στις κοινότητές τους.
Η παρoxή ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης στοχεύει μακροπρόθεσμα να φτάσει το άτομο σε υψηλότερο επίπεδο αυτοεξυπηρέτησης που μπορεί, ενώ οι βραχυπρόθεσμοι, καθημερινοί στόχοι αποβλέπουν στην βελτίωση των ικανοτήτων που τη υπάρχουν, στην εκμάθηση νέων δεξιοτήτων και κυρίως, στην εξασθένηση των στερεοτύπων και των προβληματικών κοινωνικών συμπεριφορών
Μπορεί να είναι δύσκολο για όσους δεν είναι εξοικειωμένοι με τον αυτισμό να κατανοήσουν την εμπειρία όσων ζουν με την πάθηση, αλλά είναι σημαντικό για εμάς να καταβάλουμε προσπάθεια να κατανοήσουμε, να αποδεχτούμε και να υποστηρίξουμε όσους ανήκουν στο φάσμα του αυτισμού.
Προκλήσεις και χαρακτηριστικά του αυτισμού
Παρά τα πλεονεκτήματα στην κατανόηση του αυτισμού και τις θετικές πτυχές του, όπως η ικανότητα συγκέντρωσης σε συγκεκριμένα ενδιαφέροντα, η προσοχή στη λεπτομέρεια και η δημιουργικότητα, τα άτομα με αυτισμό εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν πολυάριθμες προκλήσεις, συμπεριλαμβανομένων των διακρίσεων, της περιθωριοποίησης και της έλλειψης πρόσβασης σε υπηρεσίες και ευκαιρίες.
Ο αυτισμός εξακολουθεί να είναι παρεξηγημένος από πολλούς, οδηγώντας σε μύθους, στερεότυπα και στίγμα και προκαλώντας την απομόνωση και τον αποκλεισμό πολλών ατόμων με αυτισμό από την κοινωνία. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Παγκόσμια Ημέρα Ενημέρωσης για τον Αυτισμό διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με τον αυτισμό και στην προώθηση πρακτικών χωρίς αποκλεισμούς που αναγνωρίζουν την ποικιλομορφία των ανθρώπινων ικανοτήτων και εμπειριών.
Ακολουθούν μερικά βασικά πράγματα που πρέπει να έχετε κατά νου όταν προσπαθείτε να κατανοήσετε τον αυτισμό:
1. Ο αυτισμός είναι μια διαταραχή του φάσματος των αναπτυξιακών διαταραχών
Ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα που πρέπει να καταλάβετε για τον αυτισμό είναι ότι πρόκειται για μια διαταραχή του φάσματος. Αυτό σημαίνει ότι τα συμπτώματα και η σοβαρότητα του αυτισμού μπορεί να διαφέρουν σημαντικά από άτομο σε άτομο. Ορισμένα άτομα του φάσματος μπορεί να έχουν δυσκολίες στις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις και την επικοινωνία, ενώ άλλα μπορεί να έχουν αυξημένες αισθητηριακές ευαισθησίες ή ένα στενό φάσμα ενδιαφερόντων.
2. Η επικοινωνία μπορεί να αποτελέσει πρόκληση
Πολλά άτομα στο φάσμα του αυτισμού μπορεί να δυσκολεύονται με την επικοινωνία, ενώ ορισμένα μπορεί να δυσκολεύονται συγκεκριμένα με τη λεκτική επικοινωνία. Είναι σημαντικό να είστε υπομονετικοί και να δείχνετε κατανόηση όταν επικοινωνείτε με κάποιον στο φάσμα. Κάντε ερωτήσεις και να είστε ανοιχτοί σε διαφορετικές μορφές επικοινωνίας, όπως γραπτά ή οπτικά βοηθήματα.
3. Οι αισθητηριακές ευαισθησίες μπορεί να είναι συντριπτικές
Τα αυτιστικά άτομα μπορεί επίσης να έχουν αυξημένες αισθητηριακές ευαισθησίες, με αποτέλεσμα να δυσκολεύονται να ανεχθούν ορισμένους ήχους, υφές ή περιβάλλοντα. Μπορεί επίσης να έχουν προτίμηση σε ορισμένες αισθήσεις ή δραστηριότητες, όπως οι επαναλαμβανόμενες κινήσεις ή οι ήσυχοι χώροι.
Είναι σημαντικό να γνωρίζετε αυτές τις ευαισθησίες και να δημιουργείτε ένα άνετο περιβάλλον για να βοηθήσετε ένα άτομο με αυτισμό να αισθάνεται ασφάλεια και σιγουριά.
4. Συνειδησιακές και κοινωνικές διαφορές
Λόγω των διαφορών στη γνωστική και κοινωνική επεξεργασία, τα αυτιστικά άτομα μπορεί να δυσκολεύονται να ερμηνεύσουν και να κατανοήσουν τις κοινωνικές ενδείξεις και αποχρώσεις. Μπορεί επίσης να δυσκολεύονται με τις αλλαγές στις ρουτίνες ή τα απροσδόκητα γεγονότα, οδηγώντας σε άγχος ή αγωνία. Η υπομονή και η σαφής επικοινωνία μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση αυτών των προκλήσεων.
5. Τα αυτιστικά άτομα έχουν επίσης δυνατά σημεία
Είναι σημαντικό να μην παραβλέπουμε τις δυνάμεις και τα ταλέντα των αυτιστικών ατόμων. Πολλά άτομα στο φάσμα έχουν αυξημένες ικανότητες σε τομείς όπως η μουσική, η τέχνη, τα μαθηματικά ή η μνήμη. Γιορτάστε αυτές τις δυνάμεις και ενθαρρύνετε την ανάπτυξη αυτών των μοναδικών δεξιοτήτων.
Εξαλείφοντας το στίγμα του αυτισμού
Καθώς γιορτάζουμε την Παγκόσμια Ημέρα Ενημέρωσης για τον Αυτισμό, πρέπει να έχουμε κατά νου ότι ο αυτισμός δεν είναι μια τραγωδία αλλά μέρος της ανθρώπινης ποικιλομορφίας και ότι όλοι μπορούμε να συμβάλουμε στην οικοδόμηση μιας κοινωνίας χωρίς αποκλεισμούς και με περισσότερη συμπόνια για όλους, ανεξάρτητα από τις ικανότητες ή τις διαφορές τους.
Αγκαλιάζοντας την ποικιλομορφία των ανθρώπινων εμπειριών και εργαζόμενοι για έναν κόσμο απαλλαγμένο από το στίγμα και τις διακρίσεις, μπορούμε να ανοίξουμε το δρόμο για ένα πιο δίκαιο και ισότιμο μέλλον για όλους. Όταν αφιερώνουμε χρόνο για να κατανοήσουμε την εμπειρία των ατόμων που ανήκουν στο φάσμα του αυτισμού, μπορούμε να δημιουργήσουμε μια πιο αποδεκτή και υποστηρικτική κοινωνία. Δείξτε ενσυναίσθηση, παιδικότητα και σεβασμό στα άτομα με αυτισμό και να θυμάστε πάντα ότι όλοι αξίζουν να γίνονται κατανοητοί και να εκτιμώνται.
English 
Greek