Η τέχνη της μουσικής έχει ξεχωριστή θέση στη μυθολογία. Ο Απόλλωνας, ο θεός της Μουσικής είχε συνοδεία του εννέα Μούσες που προστάτευαν τη Μουσική και τις άλλες τέχνες, την ποίηση, το τραγούδι, το χορό… Τα ονόματα τους ήταν Κλειώ, Ευτέρπη, Μελπομένη, Ερατώ, Θάλεια, Τερψιχόρη, Πολύμνια, Ουρανία, Καλλιόπη και είχαν ως αποστολή να διδάξουν στους θνητούς τις τέχνες που προστάτευαν.
Μουσικός διαγωνισμός είχε καθιερωθεί προς τιμή του θεού Απόλλωνα στα Πύθια, μεγάλη γιορτή που γινόταν στους Δελφούς.
«Η μουσική δίνει ψυχή στις καρδιές και φτερά στη σκέψη» (Πλάτων). Η επίδραση της στη σωματική, διανοητική και ψυχολογική ανάπτυξη του ανθρώπου αποτέλεσε αντικείμενο μελέτης από τα χρόνια της αρχαιότητας. Είναι βέβαια αναμενόμενο, αφού η μουσική, με την εκάστοτε μελωδία, ένταση και ρυθμό, κινητοποιεί κάθε είδους συναίσθημα, όπως τη χαρά, τη λύπη ακόμα και τον φόβο.
Η μουσική συγχρόνως έχει θεραπευτική αξία και μια ευεργετική επίδραση στις ανώτερες γνωστικές λειτουργίες του εγκεφάλου.Τα αποτελέσματα της έρευνας «Effects of music therapy on depression compared with psychotherapy» υποστηρίζουν ότι η ακρόαση αισιόδοξων κομματιών κλασικής μουσικής, των Μπάχ και Μότσαρτ, βοηθάει στη μείωση των εξουθενωτικών συμπτωμάτων της κλινικής κατάθλιψης (η κατάθλιψη συσχετίζεται συχνά με χαμηλά επίπεδα ντοπαμίνης στον εγκέφαλο). Οι ερευνητές σε άλλη μελέτη, επίσης ανέλυσαν αρκετά έργα του Μπετόβεν σε συνάρτηση με τις καρδιακές παθήσεις και εντόπισαν θετικές ενδείξεις (Perspectives in Biology and Medicine). Οι έρευνες που δημοσιεύτηκαν στο “Journal of Clinical Nursing” δείχνουν ότι οι μητέρες που ακούνε κλασική μουσική, μελωδίες με ήχους της φύσης ή νανουρίσματα εμφανίζουν χαμηλότερο στρες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Η μουσική βοηθάει και τους ασθενείς που βρίσκονται στο τελευταίο στάδιο καρκίνου Forinach (1990) και Psiliteli (2006), αλλά και τους ασθενείς με Αναπνευστικές Διαταραχές, “Joanne Loewy (DA, MT-BC, LCAT, Director of the Center for Music and Medicine)”, όπου η χρήση της μουσικής ρυθμίζει τον καρδιακό παλμό και την αρτηριακή πίεση του ασθενούς, σταθεροποιώντας την αναπνοή με ασκήσεις χαλάρωσης. Σε αγχωτικούς ασθενείς βρέθηκε ότι η χρήση της μουσικής ήταν περισσότερο αποτελεσματική στη μείωση του άγχους και στην προαγωγή της ευεξίας από ότι οι συνηθισμένες μέθοδοι μείωσης του άγχους (Kerr T. et al, 1991). Οι οργανωμένοι ήχοι και ρυθμοί χαλαρώνουν το σώμα και ρυθμίζουν την αναπνοή, με αποτέλεσμα να μειώνουν το άγχος.
Η απόλαυση της μουσικής επίσης προσφέρει ανακούφιση από αϋπνίες, βελτίωση στον λόγο, την μνήμη, την κινητικότητα, τις γνωστικές ικανότητες, την ρύθμιση της αναπνοής, την ικανότητα για χαλάρωση και ισορροπία. Μειώνει την αρτηριακή πίεση και την μυϊκή ένταση και βοηθάει στην συγκέντρωση επί συμπτωμάτων διάσπασης προσοχής και αυξάνει την περιφερική αιμάτωση του κυκλοφορικού συστήματος, φέροντας με όλους αυτούς τους τρόπους, θετικό αντίκτυπο στο ανοσοποιητικό σύστημα. Οι ασθενείς ανακαλύπτουν μέσω της μουσικής ασφαλείς τρόπους να εξωτερικεύουν και να μοιράζονται το ψυχικό τους πόνο, με αποτέλεσμα τα σωματικά συμπτώματα βελτιώνονται σημαντικά (Tomaino, 1998; Dileo, 1999; Δρίτσας, 2003). Ένα συγκεκριμένο μουσικό έργο του Mozart, η σονάτα για δύο πιάνα (K.448), έχει αποτελέσει υλικό επιστημονικού πειραματισμού με θετικά αποτελέσματα. Βρέθηκε ότι κατά τη διάρκεια ακρόασης αυτής της σονάτας, ο εγκέφαλος λειτουργεί αποδοτικότερα όσον αφορά ανώτερες γνωστικές λειτουργίες (όπως προσωρινή ικανότητα χωρικής αντίληψης), καθώς επίσης, ότι μειώνει την συχνότητα και την βαρύτητα επιληπτικών κρίσεων σε ασθενείς που έπασχαν από επιληψία (Δρίτσας, 2020). Το Κέντρο Μουσικής και Ιατρικής του Johns Hopkins δημιούργησε μια χορωδία που ονομάζεται ParkiSonics, όπου οι συμμετέχοντες που έχουν την νόσο του Πάρκινσον, εμφανίζουν βελτίωση τόσο στην κίνηση όσο και στην φωνητική έκφραση.
Σε πλήθος ερευνών παρατηρείται, μέσα από τη χρήση της θεραπευτικής μουσικής βελτίωση στην έκφραση των συναισθημάτων, μείωση της κοινωνικής απομόνωσης και αύξηση του ενδιαφέροντος για κοινωνικές δραστηριότητες. Η μουσική λοιπόν, σαφώς και προσφέρει ένα κανάλι έκφρασης των συναισθημάτων, ψυχικής και σωματικής υγείας, χαλάρωσης και δημιουργικότητας.
Βιβλιογραφία
Dileo, C. (1999). Music Therapy and Medicine: Theoretical and Clinical Applications. Silver Springs, MD: American Music Therapy Association.
Δρίτσας, Α. (2003). Η μουσική ως φάρμακο. Αθήνα: Info Health.
Δρίτσας, Θ., (2020). Θεραπευτικές Μουσικές Ακροάσεις: Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ
«Πηγή: https://www.athensvoice.gr/culture/music/635831_therapeytikes-moysikes-akroaseis»
Loewy, J. (Πηγή: http://livewellnewyork.com/articles/getting-patients-tune-their-breathing)
Forinach, M. (1990). A Phenomenology Of Music Therapy With The Terminal Ill. Dissertation Abstracts International, 51(09), 2915A. New York University, New York.
Kerr T., Walsh J., Marshall A., (2001). Emotional change process in music-assisted reframing. Journal of Music Therapy, Vol 38, No 3, pp 193-211.
Psiliteli, M. (2006). The use of Music Improvisation to alleviate the condition of isolation in hospitalized cancer patients. Unpublished Master Thesis. New York University. NY, USA.
Tomaino, C. (1998). Clinical applications of music in neurologic rehabilitation. S.Louis: MMB Music, Inc. T