Μερικές φορές ακόμη και οι «καλοί» γονείς επιβάλουν ποινές ή τιμωρίες όταν θυμώνουν με τα παιδιά τους. Ο θυμός είναι ένα υγιές και φυσιολογικό συναίσθημα που προκαλεί έκκριση στρεσογόνων ορμονών. Συνήθως ο θυμός μάλιστα είναι ένα δευτερογενές συναίσθημα που ακολουθεί ένα ανεπεξέργαστο αρχικό συναίσθημα όπως η απογοήτευση, ο φόβος, η κούραση, η απώλεια, η θλίψη και το πένθος. Η διαχείριση του θυμού δεν σημαίνει και κατάπνιξη του αλλά ότι τον χρησιμοποιούμε δημιουργικά ώστε να επιλύσουμε τα προβλήματα. Τα στάδια διαχείρισης του θυμού είναι η αποδοχή του, η εκτόνωση του μέσω τεχνικών χαλάρωσης (μουσική, τέχνες, φροντίδα εαυτού κα.), η απομόνωση του γονέα με τη χρήση ενός διαλείμματος, ο εντοπισμός των πρωταρχικών συναισθημάτων και η επίλυση του προβλήματος.
Στις περιπτώσεις που ο γονιός είναι θυμωμένος, στέλνει το παιδί για τιμωρία, ωστόσο αυτή τη τεχνική ενδέχεται να δημιουργήσει ψυχικά τραύματα στο εκάστοτε παιδί. Το παιδί αντιμετωπίζει την τιμωρία με διαφορετικούς τρόπους. Οι σύνηθες αντιδράσεις των παιδιών στην τιμωρία είναι η αντίσταση (αρνητικότητα, αυθάδεια, αμφισβήτηση, ανυπακοή, σπρώξιμο, οργή), η φυγή (ψέματα, μετάθεση ευθύνης, συγκάλυψη της αλήθειας), η υποταγή (παθητική αντίσταση, φυγή από το σπίτι, παθητικότητα, συστολή, ψυχοσωματικές διαταραχές, διατροφικές διαταραχές).
Ορισμένοι γονείς επιλέγουν τη χειροδικία, ως ένα τρόπο για την προσωρινή αντιμετώπιση της απογοήτευσης από το παιδί. Παρόλα αυτά, μετά από κάθε χειροδικία ενεργοποιείται ο φαύλος κύκλος με τις ενοχές να ακολουθούν και τέλος την απλόχερη επανόρθωση. Ο τρόπος εντέλει που αντιμετωπίζει ο γονιός το θυμό του αποτελεί ένα άμεσο παράδειγμα για τα παιδιά μας, που τα διδάσκει πώς να αντιμετωπίζουν το δικό τους θυμό.
Τα παιδιά επίσης βιώνουν και αυτά μια τεράστια γκάμα συναισθημάτων. Η γονεϊκή διαχείριση του παιδικού θυμού ξεκινά με τη ενεργητική ακρόαση του γονέα. Ο γονέας χρειάζεται να κάνει μια ειλικρινή προσπάθεια να καταλάβει και συναισθανθεί την αναστάτωση του παιδιού και να το βοηθήσει να κατανοήσει τις βαθύτερες αιτίες της αναστάτωσης του. Κομβικό στοιχείο είναι η αποδοχή με σεβασμό όλων των απαντήσεων του παιδιού, ακόμη και αν ο θυμός στρέφεται προς το γονέα.
Οι εκρήξεις νεύρων δεν είναι δείγμα κακής συμπεριφοράς. Συνήθως οι ανάγκες που δεν ικανοποιήθηκαν, οι τιμωρίες, η αίσθηση ότι έχουν αδικηθεί, οι ανεκπλήρωτοι στόχοι και οι συγκρούσεις με τα αδέλφια ή τους συνομηλίκους είναι μερικές από τις αιτίες που πυροδοτείται ο θυμός των παιδιών. Τα μικρά παιδιά που τιμωρούνται στις εκρήξεις νεύρων τους μαθαίνουν εντέλει να μην εκφράζουν τα συναισθήματα τους και να τα καταπνίγουν με αποτέλεσμα κάποια από αυτά ενίοτε να σωματοποιούν. Οι γονείς δεν θα πρέπει να νιώθουν ντροπή ή αμηχανία όταν ειδικά τα παιδιά εκφράζουν το θυμό τους σε δημόσιο χώρο. Ο θυμός του γονέα ενδέχεται να κλιμακώσει περισσότερο το θυμό του παιδιού. Αντιθέτως το παιδί έχει ανάγκη να αποδεχθεί ο γονέας και αυτά τα συναισθήματα του, να του δείξει ότι το αγαπά ότι και αν αισθάνεται, να το κατανοήσει, να το αποδεχθεί και να του συμπαρασταθεί. Το καθήκον του γονέα είναι να μάθει το παιδί τον αυτοέλεγχο και ο καλύτερος τρόπος είναι να αποτελεί ο ίδιος το υγιές πρότυπο με τις θεμιτές συμπεριφορές.
Οι «καλοί» γονείς είναι αυτοί που είναι πρόθυμοι να ακούσουν, να μάθουν και να εξελιχθούν. Τα παιδιά που έχουν επίγνωση των συναισθημάτων τους και τα εξωτερικεύουν, στο μέλλον αποδεικνύεται πιο υγιές για τα ίδια αλλά και για τη σχέση με τους γονείς. Σε τελική ανάλυση, η σχέση του γονέα- παιδί είναι αυτή που μετράει.
Βιβλιογραφία
Arnall., J. (2008). Πειθαρχία χωρίς τιμωρία. Εκδόσεις Μάρτης & Gordon Hellas
Siefel D., Bryson T. (2014). Πειθαρχία χωρίς δράματα. Εκδόσεις Πατάκη
Greek 
English